küçük ve ödenebilir miktarlarda yoksul bölgeleri kalkındırmak için verilen kredi türü.
70’li yılların başında bangladeşli ekonomist, muhammed yunus, abd’den v bangladeş’e döndüğünde ülke açlıktan kırılıyormuş yunus, chittagong üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak çalışmaya başlamış ve kendini ve kendini yoksullukla mücadeleye adamış. aslında hikaye buradan başlıyor.
yunus, jobra köyünde sufiya begum adlı bir kadınla karşılaşır. begum, 3 çocukla küçük bir teneke barakada yaşıyor ve bambu ağacından sandalye yaparak geçinmeye çalışıyormuş ve çok çalışmasına rağmen sufiya hala çok yoksul ve istediği yerde değilmiş. bambu ağacı için tüccardan borç alması ve tekrar bu borcu ödemesi gerekiyormuş.
işte burada bir fikir gelmiş ve bu krediyi banka verse ve aldığı bambuyu daha ucuza alsa, yüksek maliyetten kurtulsa ve kalkınsa diye düşünmüş ve fikri ortaya çıkarmış.
köyde sufiya gibi 41 kişi daha varmış ve herkesi n ortalama tüccara 40 dolar kadar borcu varmış. yunus herkese bu borcu faizsiz vermeyi teklif etmiş ve kabul edenlerin ana parayı bir yl içerisinde ödemelerini teklif etmiş . sufiya 1983 yılında teneklerden güzel bir barınak yapmış ve diğer kişiler de katılınca köy birden güzelleşmiş.
ve n’olmuş biliyor musunuz? köydeki bütün üreticiler güçlerini birleştirmiş ve bütün maliyetlerini düşürmüş.
bu yapılan bir işmodeline dönmüş ve yunus ise, grameen bank‘ı kurmuş ve 2006’da, tarihte ilk kez bir bankacı yani yunus nobel barış ödülü aldı.
türkiye’de ise buna benzer hikayeler var aslında., kocasından, kardeşinden borç para alarak evde yemek, sarma yapan, el işi yaparak satan ve ailesinin geçimine katkıda bulunan bir çok kadın var.
hatta bir çok kadın bir araya gelip kadın kooperatifi kurup bölgesel bütün kadınları örgütleyip hem kendi gelişmelerine hem de bölgenin kalkınmasına katkıda bulunuyorlar. bu gerçekten takdir edilesi bir şey.
bir bilgi daha var paylaşmak istediğim. türkiye’de ilk mikro kredi çalışması yapılırken bankalar hiçbir geliri olmayan, bırakın geliri hiçbir kaydı dahi olmayan kadınlara verecekleri kredinin derdine düşmüşler . soru ise ya ödemezlerse???
ne olmuş biliyor musunuz? bankalara %99.90 oranında herkes parasını ödemiş. bu dünya ortalamasının çok üzerinde bir rakam. ilk verilen rakam ne kadar biliyor musunuz?
500tl. (yazıyla beş yüz).
bu 500 tl ile orta ölçekli işletmelere dönüşen o kadar çok kadın girişimci var ki inanamazsınız.
son dönemde gerçekten ilgi ve hayranlıkla izlediğim bir kooperatif var. belki bu betimi okuyan kişilere de bir ilham kaynağı olur ve karar verdikten sonra aslında herkesin bir şeyler yapabileceğini anlatır.
(bkz:
soma kadın atölyesi )
spoiler!
sözlüğe baktım başlık varmış bu arada. sevindim. fox tv ile tanıdım ben de ama çok sevdim.